Về Tây Ninh ăn chay

Nói đến ẩm thực Tây Ninh, nhiều người nghĩ ngay đến bánh tráng phơi sương, bánh canh Trảng Bàng hay đến muối ớt tôm Gò Dầu. Nhưng, sẽ là thiếu sót nếu bạn chưa một lần thưởng thức ẩm thực chay nơi đây.

Món chay không chỉ thanh đạm mà còn đẹp mắt.

Từ những món chay dân dã

Tây Ninh được xem là cái nôi của đạo Cao Đài, với số lượng đông đảo tín đồ. Cũng như các tôn giáo khác, đạo Cao Đài Tây Ninh hướng con người đến với cái thiện, lánh xa thói xấu. Và ăn chay là một trong những điều lệ cơ bản đối với tín đồ Cao Đài. Người theo đạo, một tháng phải giữ đủ 10 ngày chay hoặc ăn chay trường. Vì vậy, số người ăn chay ở Tây Ninh có thể nói là nhiều nhất cả nước.

Từ việc ăn chay thường xuyên, người dân Tây Ninh đã sáng tạo, biến tấu những món rau, củ, quả trong vườn nhà trở thành những món chay giản đơn nhưng cực kỳ hấp dẫn, lạ miệng. Chỉ riêng cây chuối non, người ăn chay có thể biến chế thành món gỏi, nấu canh chua, hay xào với nghệ. Tới mùa điều, chỉ cần vài trái điều tươi, cùng với trái đậu bắp, cà chua là đã có tô canh chua ngọt thanh, đậm đà hoặc đổi món sẽ có điều kho sả, mắm điều…

Nem chay nổi tiếng của Tây Ninh làm từ vỏ bưởi.

Bà Nguyễn Thị Thi (67 tuổi, ngụ xã Trường Đông, thị xã Hoà Thành) cho biết, bà ăn chay hơn 30 năm qua. Ăn chay trường kỳ nên thực đơn bữa ăn thường xuyên được bà thay đổi để không bị ngán: khi thì nghệ kho muối quẹt, canh chua lá giang nấu với đậu bắp, hay sả kho tương, mắm đậu xào, bắp chuối luộc chấm tương hột… Tất cả đều là rau củ có sẵn trong vườn nhà.

“Chỉ cần một trái mít non trong vườn, tôi có thể làm nhiều món. Đơn giản nhất là mít sống, gọt ra rồi xắt mỏng, trộn với rau thơm làm món rau ghém. Cầu kỳ hơn chút thì đem luộc chín, sau đó trộn với dầu phi, đậu phộng, rau răm thành món nộm cuốn bánh tráng, hay mít luộc đó đem kho với nước dừa tươi hoặc nước cốt dừa thành món mít kho. Đến mùa bình tinh, ra sau vườn đào lên, phần nhiều đem làm bột, ăn ngay thì giã ra, trộn với chút gia vị, hành lá, chiên lên là cũng có thêm một món ăn mới, lạ miệng rồi”, bà Thi kể.

Ăn chay, nếu không có nhiều thời gian để nấu nướng, có thể ra ngay chợ để mua vài món. Ở Tây Ninh, dường như chợ nào cũng có người bán đồ ăn chay. Nhiều nhất là Trung tâm Thương mại chợ Long Hoa (thị xã Hòa Thành). Ở đây, các món ăn đa dạng, phong phú hơn. Mắm sắc được làm từ củ cải trắng, đu đủ, dưa leo, thơm; nem chua làm từ vỏ bưởi; thịt heo quay chế biến từ bột và bánh mì; khổ qua nhồi tàu hủ, bó sổ tàu hủ ky…

Mắm sắc (còn gọi là mắm thái chay) được làm từ đu đủ, củ cải đỏ, củ cải trắng, dưa leo, thơm…

Chị Phan Thị Thu Thảo, nhà ở xã Trường Đông, thị xã Hòa Thành đã có hơn 10 năm bán đồ ăn chay ở Trung tâm Thương mại Long Hoa cho biết, chỉ riêng tàu hủ chị đặt mua, còn lại các món chị bày bán đều do gia đình làm. Ban ngày bán ở chợ, chiều về, chị và chồng thức đến nửa đêm để chuẩn bị mọi thứ cho ngày hôm sau.

“Ngày nào tôi cũng bán. Nhưng ngày chay thì nhiều gấp đôi so với ngày thường. Và nhất là những ngày cuối tháng Chạp, hầu như nhà nào cũng mua để có cúng chay trong 3 ngày Tết. Dân mình đa số nhà nào cũng theo đạo nên đồ chay khá dễ bán”, chị Thảo cười, nói.

Mắm đậu – món ăn quen thuộc của người ăn chay Tây Ninh

Ở Tây Ninh, chỗ nào cũng có món chay được bán sẵn kể cả vào những ngày mặn. Từ những quán cơm chay bình dân với giá cả rẻ hiếm thấy chỉ từ 12.000đ/dĩa với đầy ắp cơm và món ăn, cho đến những quán chay lâu năm với thực đơn đa đa dạng, phong phú, được thay đổi thường xuyên. Hay những hàng quán bánh canh chay, hủ tiếu, bún riêu, cháo chay… cũng luôn tấp nập khách.